Warto zwrócić uwagi na zjawisko korygowania wady zgryzu aparatem ortodontycznym czy korekcyjnym. Decyzja o założeniu aparatu zostaje zazwyczaj podjęta bez wcześniejszej próby ustalenia pierwotnej przyczyny tej wady. Problem jest tym bardziej niepokojący, że noszenie aparatu ortodontycznego coraz częściej dotyczy dzieci i młodzieży. Wśród tej grupy pacjentów trzeba szczególną uwagę poświęcić kompleksowemu badaniu postawy całego ciała, zanim zapadnie decyzja, że zakładamy aparat ortodontyczny.
Osteopatyczna ocena postawy ciała powinna być pierwszym badaniem przeprowadzonym w przypadku stwierdzenia krzywego zgryzu. Wynika to z faktu, że wada postawy w olbrzymim stopniu koreluje z pojawieniem się asymetrii zgryzu. Fakt ten, potwierdzony został już licznymi badaniami, a znajomość biomechaniki ludzkiego ciała pozwala dość łatwo zrozumieć ten mechanizm.
Badanie osteopatyczne w kontekście wady zgryzu polega na:
- ocenie ogólnej symetrii ciała w 3 płaszczyznach
- ocenie równowagi mięśniowo - więzadłowo - powięziowej ciała, w tym mięśni żwaczy
- ocenie długości nóg ( ma na celu wykazanie ewentualnej różnicy)
- ocenie szczegółowej symetrii miednicy
- ocenie szczegółowej symetrii całej czaszki
- ocenie ruchomości stawów skroniowo - żuchwowych
Na szczególną uwagę zasługuje ocena ustawienia miednicy. Miednica może być ustawiona skośnie ( gdy talerze biodrowe są na różnej wysokości) lub w rotacji ( gdy talerze biodrowe są względem siebie zrotowane).
Podczas badania miednicy należy uwzględnić długość nóg, gdyż ewentualna różnica skutkować będzie skośnym ustawieniem miednicy.
Zaburzenie symetrii miednicy pociąga za sobą powstanie skoliozy kręgosłupa lub asymetrycznego ustawienia kości tworzących czaszkę. Asymetria czaszki dotyczyć będzie przede wszystkim układu kości: potyliczna - klinowa - skroniowa i objawiać się będzie m.in. krzywym zgryzem jak również napięciowymi bólami głowy, bólami mięśni żwaczy.
W osteopatii bardzo duży nacisk kładzie się na wskazywanie wzajemnych zależności zachodzących pomiędzy różnymi częściami ciała i poszczególnymi jego układami. Jest to całościowe spojrzenie na problem pacjenta, a nie wyizolowane działanie doraźne.
Ok, ale dlaczego aparat ortodontyczny może być szkodliwy ?
Jeżeli zastosujemy korekcję zgryzu aparatem ortodontycznym w przypadku gdy przyczyna asymetrii tkwi w wadliwej postawie ciała, wówczas problem będzie tylko pozornie rozwiązany.
W rzeczywistości doprowadzić możemy do wytworzenia się w organizmie patologicznych napięć mięśniowo - powięziowych, które z czasem mogą powodować:
- bóle głowy
- szumy uszne
- asymetryczne bóle i napięcia karku
- bóle kręgosłupa lędźwiowego
Wachlarz dolegliwości bólowych powstałych na skutek niewłaściwego leczenia zgryzu jest bardzo szeroki. Często jednak, pacjent zapomina o fakcie korygowania zgryzu aparatem, gdyż dolegliwości bólowe ze strony układu ruchu pojawiają się często z opóźnieniem ( po roku, po dwóch).
Najpierw ocena postawy ciała, później ewentualna korekcja ortodontyczna.
W części przypadków krzywego zgryzu, jego pierwotna przyczyna leży po stronie innych czynników, niż wada postawy. Jednakże, ocena postawy musi zawsze być wzięta pod uwagę, zanim zdecydujemy się na tak radykalne kroki, jak aparat ortodontyczny.
Coraz więcej ortodontów ma świadomość silnej korelacji pomiędzy symetrycznością zgryzu, a postawą ciała, szczególnie w kontekście ustawienia miednicy. Ważna jest zatem współpraca pomiędzy specjalistami z zakresu ortodoncji, chirurgii szczękowej i osteopatii.
Jeżeli nie zadbamy o uzupełnienie badania o ocenę postawy ciała, to w konsekwencji narażamy się na ryzyko wystąpienia nieoczekiwanych, długofalowych powikłań. Szczególnie w przypadku dzieci i ludzi młodych, wykrycie wady postawy i praca terapeutyczna z tym zaburzeniem, może doprowadzić do naturalnej, samoistnej korekcji zgryzu.
